The Beatles "Baby, You're A Rich Man"
Μουσική και άλλες τέχνες στο παρασκήνιο της εκπαίδευσης (άρθρο)
Σύμφωνα με την αρχαιοελληνική θεωρία του ήθους, οι μουσικοί
ήχοι συνδέονταν λόγω της φύσης τους άρρηκτα με αντίστοιχες συναισθηματικές
καταστάσεις και αισθητικές ποιότητες. Η ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση, ότι η
ακροώμενη κίνηση επιδρά στην κίνηση της ψυχής και ιδιαιτέρως στη βούληση,
τεκμηρίωνε την άποψη όχι μόνο του Πλάτωνα, αλλά και πολλών άλλων φιλοσόφων
(κυρίως Πυθαγορείων), ότι η μουσική κατέχει ιδιαίτερο ρόλο στο πλαίσιο της
εγκυκλίου παιδείας.
Ως γνήσιος συνεχιστής της πυθαγόρειας παράδοσης, ο Πλάτωνας
κατανόησε την ηθική και πολιτική δύναμη της μουσικής, λόγω ακριβώς της
ιδιαίτερης δυνατότητάς της να μορφοποιεί με απαράμιλλο τρόπο τις ψυχές των
νέων, οδηγώντας στη συγκρότηση ενάρετων και έμμουσων ανθρώπων, δηλαδή πολιτών
που αποτελούσαν υποδείγματα πολιτισμού. Η μουσική εκπαίδευση ως μία συστηματική
και σύνθετη διαδικασία μετάδοσης γνώσεων και δεξιοτήτων, καθώς και καλλιέργειας
των ψυχικών, διανοητικών και καλλιτεχνικών ικανοτήτων, παρέπεμπε σε ένα
συγκεκριμένο πολιτισμικό αποτέλεσμα ενός συστήματος μαθητείας και ταυτόχρονα
αποτελούσε προϋπόθεση ενασχόλησης με τη φιλοσοφία. Η σημασία που απέδιδε ο
Πλάτωνας στη μουσική παιδεία αποδεικνύεται από τις αναλυτικές και ενδελεχείς
αναφορές του σε αυτήν, όχι μόνο στην Πολιτεία και τους Νόμους, αλλά και σε
άλλους διαλόγους του όπως στον Τίμαιο, στον Λάχη, στον Κρίτωνα ή στον Φαίδωνα.
Στη σύγχρονη Ελλάδα, οι ώρες διδασκαλίας της μουσικής στην
πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι μόνο μία ώρα εβδομαδιαίως για όλες τις τάξεις του
Δημοτικού. Ομοίως και για τις τάξεις του Γυμνασίου. Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα
που διαμορφώνονται, το μάθημα της μουσικής καταργείται πλήρως στο Λύκειο (ήταν
επιλεγόμενο έως σήμερα), όπως και τα υπόλοιπα καλλιτεχνικά μαθήματα (θέατρο,
εικαστικά). Τη στιγμή όπου η χώρα διαθέτει αξιόλογο αριθμό άρτια εκπαιδευμένων
αποφοίτων των Πανεπιστημιακών Τμημάτων Μουσικών Σπουδών (όπως και των Τμημάτων
Θεατρολογίας ή της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών) η αξία των αντίστοιχων
μαθημάτων υποβαθμίζεται.
Ωστόσο, η αύξηση των ωρών διδασκαλίας τους σε όλες τις
εκπαιδευτικές βαθμίδες μόνο θετικές συνέπειες θα επέφερε: θα καλλιεργείτο η
έννοια της κοινής ταυτότητας, η αίσθηση του «ανήκειν» σε μία κοινότητα και θα
ενισχύονταν οι συνεργατικότητα και οι δεσμοί φιλίας μεταξύ των μαθητών (όπως
στα μουσικά σύνολα), λόγω της κοινής τους προσπάθειας προς επίτευξη ενός
συγκεκριμένου καλλιτεχνικού στόχου. Ο συνδυασμός μουσικής ακρόασης και μουσικής
πράξης με σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα, με την ποίηση, με το θεατρικό δρώμενο,
ή τον αυτοσχεδιασμό και τη ζωγραφική, θα έπρεπε να αποτελεί τον πυρήνα του
εκπαιδευτικού κορμού και όχι την εξαίρεση. Οι μαθητές θα γοητεύονταν για
παράδειγμα από την ομορφιά της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και θα την κατανοούσαν
σε βάθος μέσω της συμμετοχής τους σε ένα αρχαίο θεατρικό δρώμενο, παρά μέσω της
βασανιστικής αποστήθισης κανόνων του συντακτικού, ενώ ταυτόχρονα, θα
αντιλαμβάνονταν ότι η Ιλιάδα και η Οδύσσεια υπήρξαν ανέκαθεν αδώμενη ποίηση
«ραψωδία» και ότι λόγω της μουσικής τους φύσης κατέστη δυνατή η απομνημόνευση
τους για εκατοντάδες χρόνια μέχρι την τελική, μεγαλειώδη- γραπτή εκδοχή τους
από τον Όμηρο.
Εκεί όπου ανθίζουν οι τέχνες επωάζεται η ομορφιά και η
ευγένεια, ενώ εκλείπει η ασχημοσύνη και η κάθε μορφή βίας. Με την ενισχυμένη
παρουσία της μουσικής και των άλλων καλλιτεχνικών μαθημάτων, τα σχολεία θα
αποτελούσαν φωτεινά κύτταρα πολιτισμού και ταυτόχρονα, πόλους έλξης
ευτυχισμένων μαθητών.
Η αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος χωρίς τη μουσική,
τις άλλες τέχνες και τα ανθρωπιστικά ιδεώδη που αυτές προκρίνουν, δεν είναι
δυνατόν να νοηθεί.
*Ο κ. Αναστάσιος Χαψούλας είναι καθηγητής, στο Τμήμα
Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής, του Εθνικού & Καποδιστριακού
Πανεπιστημίου Αθηνών.
Καλό μήνα ακορντεονόφιλοι και μουσικόφιλοι. Την εποχή αυτή όπου κάθε φύλλο είναι έλα λουλούδι (Αλμπέρ Καμύ) είναι και για μένα μία νέα ανθοφορία. Οι βαθιές μου ρίζες, οι αόρατες φλέβες τις ζωής, σαν δάχτυλα τώρα του φωτός θα αναζητήσουν νέες διαδρομές, νέες γέφυρες και σχήμα.
Η μικρή μου απουσία, ήταν ένας πνευματικός αγώνας δρόμου που φώτισε μέσα μου ένα καινούργιο ξεκίνημα. Ευχαριστώ για την κατανόηση και τα μηνύματα αγάπης που δέχτηκα.
A Lonely Accordionist in the Polish Mountains – Touching Melodies and Be...
César Franck - Le Chasseur Maudit - Ο καταραμένος κυνηγός (συμφωνικό ποίημα)
Πηγή έμπνευσης του συνθέτη ήταν η μπαλάντα του Γερμανού
ποιητή Γκότφρηντ Άουγκουστ Μπυγκερ (1747-1794) με τίτλο «ο άγριος κυνηγός». Τόσο
το μεταφυσικής απόχρωσης θέμα του ποιητικού κειμένου όσο και ο πρόδηλος
ρομαντισμός της γραφής του, κινητοποίησαν δημιουργικά τη φαντασία του Φρανκ, ο
οποίος αποτύπωσε το δραματικό περιεχόμενο της μπαλάντας με ενάργεια και λαμπερή
ενορχήστρωση. Η πρεμιέρα του μουσικού έργου δόθηκε στις 31 Μαρτίου 1883 στη Salle Erard του
Παρισιού σε συναυλία που οργάνωσε η
Εθνική Μουσική Εταιρεία υπό τη διεύθυνση του Γάλλου αρχιμουσικού Εντουάρ
Κολόν. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο συνθέτης σε εκείνη την συναυλία δέχτηκε ένα
θερμότατο χειροκρότημα για το έργο του από το κοινό και αυτή ήταν μία από τις
λίγες φορές που η μουσική του γινόταν δεκτή με τόσο ενθουσιασμό από το παρισινό
κοινό της εποχής.
Στο συμφωνικό ποίημα διακρίνονται τέσσερις δομικές ενότητες
που παρακολουθούν πιστά την εξέλιξη της ιστορίας του κυνηγού. Στον πρόλογο του
έργου, ο συνθέτης περιέγραψε ακριβώς τις εικόνες που γέννησαν στη σκέψη του τη
μουσική κάθε τμήματος του έργου:
1.
Είναι Κυριακή πρωί. Από μακριά ηχούν οι χαρωποί ήχοι
από τις καμπάνες της εκκλησίας και οι ιερές ψαλμωδίες των πιστών. Ιεροσυλία! Ο
σκληρός κόμης του Ρήνου σημαίνει το βούκινό του.
2.
Εμπρός! Ο κυνηγός ορμάει για κυνήγι στους αγρούς,
στα λιβάδια και στους βάλτους.
- στάσου κόμη, σε ικετεύω. Άκου τους
ευλαβικούς ψαλμούς
- Όχι! Εμπρός ολοταχώς!
- Στάσου κόμη, σε θερμοπαρακαλώ, δείξε
προσοχή.
- Όχι!
3 Ξάφνου ο κόμης μένει μόνος. Το άλογο δεν
προχωρεί. Ο κόμης προσπαθεί να σημάνει το βούκινό του αλλά αυτό το βγάζει ήχο.
Μία αδυσώπητη και πένθιμη φωνή του αναθεματίζει: - Βέβηλε άνθρωπε, κυνηγημένος
να είσαι πάντα από το κακό.
4 Φλόγες πετάγονται από παντού. Τρελός από
φόβο ο κόμης τρέχει όλο και πιο γρήγορα κυνηγημένος από πλήθος δαίμονες. Τρέχει
τη μέρα στην άβυσσο, τη νύχτα στο αιθέρες.
Muzio Clementi
Ο Μούτσιο Κλεμέντι (Muzio Clementi) ήταν Ιταλός συνθέτης, πιανίστας, οργανίστας, δάσκαλος και κατασκευαστής πιάνων, ο οποίος έζησε από το 1752 έως το 1832. Θεωρείται ένας από τους πρώτους συνθέτες που έγραψαν ειδικά για το πιάνο, αξιοποιώντας τις δυνατότητες του οργάνου. Είναι γνωστός για τη συλλογή του με σπουδές πιάνου με τίτλο "Gradus ad Parnassum".
Πρώιμη ζωή και εκπαίδευση:
Γεννήθηκε στη Ρώμη το 1752.
Ο πατέρας του, Νικολό Κλεμέντι, ήταν σιδεράς και αναγνώρισε
το μουσικό ταλέντο του γιου του.
Λάμβανε μαθήματα μουσικής από τον Αντόνιο Μπαρόνι, μαέστρο
της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου.
Σε ηλικία 14 ετών, ο Άγγλος ευγενής Σερ Πίτερ Μπέκφορντ τον
εντόπισε και τον έφερε στην Αγγλία για να συνεχίσει την εκπαίδευσή του.
Καριέρα:
Έγινε γνωστός ως συνθέτης, πιανίστας και δάσκαλος.
Το 1781, συνάντησε τον Μότσαρτ στη Βιέννη και έπαιξαν πιάνο
μπροστά στον αυτοκράτορα Ιωσήφ Β'.
Από το 1782 και για τα επόμενα 20 χρόνια, αφοσιώθηκε στη
διδασκαλία.
Ίδρυσε δική του επιχείρηση κατασκευής πιάνων.
Συνέθεσε πληθώρα έργων για πιάνο, συμπεριλαμβανομένων
σονάτων και σονάτινων.
Επηρέασε συνθέτες όπως ο Χάυντν και ο Μότσαρτ.
Είναι επίσης γνωστός για τις συνθέσεις του για ορχήστρα,
όπως οι συμφωνίες του.
Έγραψε δύο βιβλία για την τέχνη του πιάνου: "Εισαγωγή
στην Τέχνη του Παίξιμο του Πιανοφόρτε" (1801) και τη συλλογή "Gradus
ad Parnassum" (1817-26).
Θάνατος:
Πέθανε στο Ίβσαμ της Αγγλίας το 1832, Ετάφη στο
Αββαείο του Γουέστμινστερ, Θεωρείται ο "πατέρας του πιανοφόρτε".
Another day in paradise
Καλό μήνα ακορντεονόφιλοι και μουσικόφιλοι! Συνάδελφοι και φίλοι, όλο το καλοκαίρι, ξεσηκώνουν με τη μουσική τους τα βράδια μας. Η Ελλάδα ξεχειλίζει με γλέντια και συναυλίες. Τι πιο ωραίο απ΄το να παρασυρθούμε και εμείς στο δικό τους "περιβόλι" απολαμβάνοντας την φρεσκάδα της μουσικής τους.
Δείγμα προτάσεων:
Διαχρονικό μουσείο Λάρισας 3/7
Radio Gaga - Rock Acordeon (Queen cover)
Plaza Ensemble Musical Group
Καλημέρα ακορντεονόφιλοι και μουσικόφιλοι. Το μουσικό γκρουπ Plaza Ensemble ιδρύθηκε το 2004 από τους Θανάση Μπιλιλή
(πιάνο), Άκη Αρχοντή (βιολί), Κώστα Τσούγκρα (ακορντεόν) και Γιάννη Πολυμενέρη
(κοντραμπάσο, μαντολίνο). Το ρεπερτόριό του περιλαμβάνει μουσική
από τον ευρωπαϊκό και διεθνή κινηματογράφο, nuevo tango, fados, έντεχνο ελληνικό
τραγούδι, σύγχρονη μουσική και σύγχρονο αυτοσχεδιασμό. Έχουν εξαιρετικό ήχο και πάντα τους απολαμβάνω. Όσοι δεν τους έχετε ανακαλύψει μπορείτε να κάνετε εδώ μία αρχή. Εύχομαι να τους απολαύσετε.
Ποια νύχτα σ'έκλεψε - Μίμης Πλέσσας
Ελευθερία Αρβανιτάκη - Σε Παλαιό Συμφοιτητή
Τελείωσεν η ζωή μου τησ αθήνασ
Που όμοια γλυκά και με το γλέντι επέρασε
Και με την πίκρα κάποτε τησ πείνασ
Τον έδωκε το γιόρτασμα τησ νιότησ
Παρά περαστικόσ με την ελπίδα μου
Με τ' όνειρο που εσβήστη ταξιδιώτησ
Και θα μου πουν δεν ξέρουν τι εγίνησ
Μ' άλλον μαζί θα ιδώ την αφροδίτη σου
Κι άλλοι το σπίτι θα 'χουν τησ ειρήνησ
Που επίναμε για να ξαναζητήσω
Θα λείπεισ το κρασί τουσ θα' ναι αλλιώτικο
Όμωσ εγώ θα πιω και θα μεθύσω
Στο ζάππειο που ετραβούσαμεν αντάμα
Τριγύρω θα 'ναι ωραία πλατύσ ο ορίζοντασ
Και θα 'ναι το τραγούδι μου σαν κλάμα







