Επτανησιακή Σχολή
Στη διάρκεια του 19ου αιώνα η λογοτεχνική παραγωγή των
Επτανήσων πέρασε στην Ιστορία της λογοτεχνίας μας, με το όνομα Επτανησιακή
Σχολή.
Η Σχολή αυτή παρουσίασε κυρίως ποιητικά έργα και ακολούθησε
το ρεύμα του ρομαντισμού. Η πεζογραφία εμφανίζεται σχετικά φτωχή. Η Σχολή συνέβαλε και στην ανάπτυξη του
θεάτρου, με σημαντικότερο έργο τον « Βασιλικό» του Αντώνιου Μάτεσι» (1830).
Η ποίηση γράφεται αποκλειστικά στη δημοτική γλώσσα με λίγα
δάνεια από τα επτανησιακά ιδιώματα και τη λόγια παράδοση. Τα θέματα που
πραγματεύονται οι Επτανήσιοι ποιητές είναι η πατρίδα, η φύση και ο έρωτας στην
πιο αγνή μορφή του. Χαρακτηριστικό της μορφής των έργων των Επτανησίων είναι η
δημοτική γλώσσα, την οποία όχι μόνο καλλιεργούν αλλά και υποστηρίζουν θεωρητικά
με άρθρα και μελέτες. Όλοι οι Επτανήσιοι ποιητές που με τα ποιήματά τους
ύμνησαν την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης, έχουν ευρωπαϊκή μόρφωση,
προπάντων ιταλική και γι' αυτό στο έργο τους διακρίνεται σαφώς η επίδραση της
ιταλικής ποίησης.
Η ανεύρεση πολλών χαμένων έργων Επτανησίων συνθετών,
αποδεικνύει ότι η μουσική γλώσσα των Επτανησίων διαθέτει ένα ιδιαίτερο
μεσογειακό χρώμα και ακόμη ότι Εθνική μουσική σχολή προϋπήρχε στα Επτάνησα ήδη
από τα μέσα του 19ου αιώνα.
Πνευματικός πατέρας της Επτανησιακής Σχολής ήταν ο Νικόλαος
Χαλικιόπουλος Μάντζαρος (1795– 1872). Ήταν Έλληνας
συνθέτης, ιδρυτής της μουσικής Επτανησιακής Σχολής και θεωρείται ένας από τους
ανθρώπους που έβαλαν τις βάσεις για την ελληνική έντεχνη μουσική.
Επτανήσιοι συνθέτες: Ο Σπύρος Σαμάρας (1862 - 1917) Ο Παύλος
(1829–1896), Σπυρίδων Ξύνδας (1814- 1896) Αντώνιος Λιβεράλης (1814-1842), Δομένικος
Παδοβάνης (1817-1892), Νικόλαος Τζανής – Μεταξάς (1825-1907), Ιωσήφ Καίσαρης
(1845-1923), Σπυρίδων Καίσαρης (1857-1946), Διονύσιος Ροδοθεάτος (1849-1892),
Σπυρίδων Σπάθης (1852-1941), Ναπολέον Λαμπελέτ (1864-1932), Λαυρέντιος
Καμηλιέρης (1874-1956), κ.ά.
Οδυσσέας Ελύτης - η Πορτοκαλένια
Τόσο πολύ τη μέθυσε ο χυμός του ήλιου
που έγειρε το κεφάλι της και δέχτηκε να γίνει,
σιγά-σιγά: η μικρή Πορτοκαλένια!
Eτσι καθώς γλαυκόλαμψαν οι εφτά ουρανοί,
έτσι καθώς αγγίξαν μια φωτιά τα κρύσταλλα,
έτσι καθώς αστραψανε χελιδονοουρές,
σάστησαν πάνω οι άγγελοι και κάτω οι κοπελιές,
σάστησαν πάνω οι πελαργοί και κάτω τα παγόνια,
κι όλα μαζί συνάχτηκάν κι όλα μαζί την είδαν,
κι όλα μαζί τη φώναξαν: Πορτοκαλένια!
Μεθάει το κλήμα κι ο σκορπιός, μεθάει ο κόσμος όλος,
όμως της μέρας η κεντιά τον πόνο δεν αφήνει.
Τη λέει ο νάνος ερωδιός μέσα στα σκουληκάκια,
τη λέει ο χτύπος του νερού μες στις χρυσοστιγμές,
τη λέει κ’ η δρόσο στου καλού βοριά το απανωχείλι:
-Σήκω μικρή, μικρή, μικρή πορτοκαλένια!
Oπως σε ξέρει το φιλί κανένας δεν σε ξέρει.
Μήτε σε ξέρει ο γελαστός θεός,
που με το χέρι του ανοιχτό στη φλογερή αντηλιά
γυμνή σε δείχνει στους τριάντα δυό ανέμους
Με έκανες να χαρώ με τη χαρά σου, που έτσι και αλλιώς πάντα χαρούμενη ήταν η σκέψη κάθε επερχόμενης χαράς σου.
Μα αυτή η χαρά, για σένα, ήταν και ένα όνειρο, όχι σαν όλα τ 'άλλα. Σαν τα όνειρα τα άπιαστα, αυτά που φυτρώνουν σε απάτητα δάση, αυτά που βουτούν σε καθαρές θάλασσες, σαν τα όνειρα που σκαρφαλώνουν στις αχτίδες του ήλιου για να πάρουν λίγο από τη λάμψη του.
Έλαμψες εσύ και φώτισες και τον κόσμο σου. Θερμά συγχαρητήρια Μαργαρίτα, φιλενάδα και μαθήτρια, συγχαρητήρια για την πρόσληψή σου. Σου εύχομαι καλή πρόοδο.
Στη χώρα του τυχαίου, καθόλου τυχαία δεν είναι η αγάπη της μάνας, του πατέρα, του παιδιού, του αδελφού, της αδελφής, του φίλου, της φίλης, του συγγενή, του συντρόφου. Παραμένει αγάπη... σε θρήνο.
Τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στις οικογένειες που έχασαν την αγάπη τους. Έφυγε η φωνή, έφυγε το τραγούδι τους.
Σήμερα ήρθε παγωνιά. Η πιο βαριά του χειμώνα.
Χ.Ε
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
