Γιώργος Σισιλιάνος

O Γιώργος Σισιλιάνος (1920-2005) είναι ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του μουσικού μοντερνισμού στην Ελλάδα. Γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου και σπούδασε ανώτερα θεωρητικά με τους Κώστα Σφακιανάκη, Μάριο Βάρβογλη και Γεώργιο Σκλάβο. Aπό το 1951 έως το 1953 φοίτησε στην Ακαδημία Santa Cecilia στη Ρώμη, με καθηγητή τον Ildebrando Pizzetti (Δίπλωμα σύνθεσης, 1953). Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ιταλία ήρθε σε επαφή με τη μουσική του Béla Bartók και των συνθετών της Δεύτερης Σχολής της Βιέννης, γεγονός αποφασιστικής σημασίας για τη μετέπειτα πορεία του, αφού τον οδήγησε στην απόφαση να στραφεί στα σύγχρονα μουσικά ρεύματα. Μετά τις σπουδές του στην Ιταλία, πήγε στο Παρίσι, όπου παρακολούθησε ως ακροατής την τάξη σύνθεσης του Tony Aubin στο Conservatoire National (1953-54) και στη συνέχεια στην Αμερική όπου παρακολήθησε τις τάξεις των Walter Piston στο Πανεπιστήμιο του Harvard, Boris Blacher στο Tanglewood και Vincent Persichetti στη Σχολή Juilliard της Νέας Υόρκης (1955-56). Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο έπαιξε η γνωριμία του Σισιλιάνου στις Ηνωμένες Πολιτείες με τον Δημήτρη Μητρόπουλο, ο οποίος μάλιστα παρουσίασε αργότερα (Μάρτιος 1958) σε πρώτη εκτέλεση την Πρώτη Συμφωνία, έργο 14 (1956)του συνθέτη με τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης.

Το 1956 ο Σισιλιάνος εγκαταστάθηκε οριστικά στην Ελλάδα. Υπήρξε ένας από τους πρώτους Έλληνες συνθέτες που χρησιμοποίησαν σύγχρονα μουσικά ιδιώματα. Η συνολική μουσική του παραγωγή αριθμεί 63 έργα και περιλαμβάνει όλα τα είδη: συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου, μουσική για πιάνο, κύκλους τραγουδιών, όπερα, μπαλέτο, σκηνική μουσική, κ.ά.

Παράλληλα με την συνθετική του εργασία ο Σισιλιάνος συμμετείχε ενεργά στη δημόσια μουσική ζωή. Διετέλεσε Προϊστάμενος των Μουσικών Εκπομπών του άλλοτε Ε.Ι.Ρ. (1960-62), Γενικός Γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Μουσικής του Υπουργείου Παιδείας (1963-64), Αντιπρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Εταιρείας Σύγχρονης Μουσικής και του Ελληνικού Συνδέσμου Σύγχρονης Μουσικής (1964-68 και 1965-69, αντίστοιχα), Διευθυντής Μουσικών Εκπομπών του Ε.Ι.Ρ.Τ. (1974), μέλος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής και του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (1976-79 και 1980-81, αντίστοιχα), Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών (1981-89), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ε.Ρ.Τ. (1987-88) και Πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής της Ε.Λ.Σ. (1990-94).

Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του ο Σισιλιάνος απέσπασε σημαντικές διακρίσεις. Το 1962 κέρδισε για το Κουαρτέτο εγχόρδων, αρ. 3, έργο 15, το 3ο βραβείο στον Διεθνή Διαγωνισμό Κουαρτέτου της Λιέγης, ενώ δύο φορές επελέγησαν έργα του για να εκπροσωπήσουν την Ελλάδα στα Φεστιβάλ της Διεθνούς Εταιρείας Σύγχρονης Μουσικής (Στάσιμον Β’, έργο 25, Μαδρίτη, 1965 καιΠροοπτικές, έργο 26, Πράγα, 1967). Ακόμα τιμήθηκε για τη συνολική του προσφορά με τα εξής μετάλλια και βραβεία: Cavaliere “Al merito della Republica Italiana” (Ρώμη, 1962), Chevalier des Arts (Παρίσι, 1990), Βραβείο Herder (Βιέννη, 1991), Βραβείο της Ειρήνης Γ. Παπαϊωάννου της Ακαδημίας Αθηνών (1994). Το 1999 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Στο έργο του Γιώργου Σισιλιάνου διακρίνονται τρεις περίοδοι. Η πρώτη περίοδος κατά την οποία ακολουθεί τονικά και τροπικά ιδιώματα, περιλαμβάνει τα έργα που γράφτηκαν μέχρι το 1953, χρονιά ολοκλήρωσης των σπουδών του στην Ιταλία, όταν ακόμα πίστευε ότι το μέλλον της ελληνικής μουσικής βρισκόταν «στο σημείο όπου το Βυζαντινό Εκκλησιαστικό Μέλος διασταυρώνεται με το Ελληνικό Δημοτικό Τραγούδι». Mε το Κοντσέρτο για Ορχήστρα, έργο 12 (1954), που αποτελεί την πρώτη προσέγγιση του συνθέτη με τη δωδεκάφθογγη μέθοδο, εγκαινιάζεται η δεύτερη περίοδος, η οποία χαρακτηρίζεται από την αναζήτηση και τον πειραματισμό γύρω από τα σύγχρονα μουσικά ρεύματα (δωδεκαφθογγισμός, σειραϊσμός, μετασειραϊκές τεχνικές, ηλεκτρονική μουσική) και διαρκεί περίπου 25 χρόνια. Η Μελλιχόμειδη, έργο 44 (1980), σηματοδοτεί το πέρασμα στην τρίτη περίοδο της συνθετικής του δημιουργίας, κατά την οποία ο Σισιλιάνος πραγματοποιεί μια συνειδητή στροφή σε ένα μελωδικότερο και πιο εύληπτο ιδίωμα.

περισσότερα...

πηγή: www.hellenicmusiccentre.com   Βάλια Χριστοπούλου, Μουσικολόγος

Tanagraea foe 2 pianos
op 23 eight children's miniatures
Παραλλαγές
PAYSAGES (fragment)